Bilgisayar denilen karışık elektronik dönenimin ilk ve en önemli parçası olan anakart, baskılı devre kartıdır. Kare formunda bir plakadan oluşan anakartta, genişleme sağlayan kart slotları, yonga setleri, devreleri ve Ram yuvaları bulunuyor. Anakart denilince akıllara ilk olarak bilgisayar gelse de televizyondan tutun da cep telefonlarına kadar birçok elektronik alette, devrelerin üzerinde bir anakart yer alır. Bu anakartların neredeyse hepsi aynı görevi üstlenir. İnsanların aklına anakart denilince hemen bilgisayar gelmesinin temel sebebi ise herhalde genel kullanım alanının fazla olması olmasıdır.
Anakart, bilgisayarın içinde ya da dışında yer alan tüm parçaların ve donanımların birbirine bağlandığı ve yine birbirleriyle iletişim kurarak koordineli bir biçimde çalışmalarını sağlayan, elektronik devrelerden oluşan bir iskelet donanımdır. Anakartın üzerinde, harici işlemcilerle beraber yer alan ve bilgisayar performansını önemli ölçüde etkileyen, chipset adıyla bilinen kart işlemcileri de bulunuyor.
Buna ek olarak, anakartın üzerinde yer alan portlar sayesinde görüntü, ses ve veri sağlayan harici donanımları bilgisayara adapte ederek dış ortamla da ilişkiyi sağlıyor. Ufak bir parantez açarak onboard olarak tanımlanan ekran kartlarına da değinmek gerekiyor. Onboard ekran kartı, ses, ekran ve ethernet kartlarının anakartla beraber tek parça olacak şekilde üzerine entegre edilmiş, tümleşik grafik işlemcilere göre daha düşük performans sağlarlar. Harici ekran kartlarının yerini asla dolduramayacak olan bu tip ekran kartları daha çok günlük kullanımlar için, oyun oymayan kullanıcılar tarafından tercih edilmektedir.
Anakart Nasıl Çalışır?
Pentium işlemcilerin piyasaya sürülmesiyle birlikte anakartlar, büyük değişim yaşadılar. Anakartların birincil görevi, bilgisayara takılan farklı donanım ve çevre birimleri üstünde yer alan ve anakart işlemcisi olarak da bilinen chipset işlemciler aracılığıyla tüm bu harici ve dahili bağlantıları tek bir yerde toplayarak, bu parçaların birlikte uyum içerisinde çalışmalarını sağlamaktır. Bunun nedeni ise, donanımsal ve işlevsel parçalar birbirleriyle doğrudan iletişim kuramazlar. Örnek verecek olursak, hard disk üzerinde işlenen bir veri, işlemci aracılığıyla işlenirken veya işlemci üzerinde yer alan bir veri ekran ya da ses kartı üzerinde işlenirken, yani kısacası ses ya da görüntüye dönüştürülürken, anakart üzerinde yer alan bu entegre sistemler sayesinde veri transferi gerçekleştirilir.
Anakart Ne İşe Yarar?
Bütün port parçalarına ek olarak, anakartın üzerinde taşıdığı kartın özelliklerini ve çalışma ayarlarını belirleyen, tüm bunların bilgisayar üzerinden ayarlanmasını sağlayan BIOS adında entegre bir sistem kullanılıyor. Bunun dışında farklı görevlere sahip birçok dahili ve harici aygıt, anakartın belirli bir düzene bağlı kalarak, diğer donanımlarla uyumlu çalışmasını sağlar. Kısacası, bir bilgisayarın anakartı ne kadar güçlü olursa, bilgisayarın performansı da o kadar yüksek olur.
İlk kez 1982 senesinde IBM bilgisayarlarında kullanılmıştır. Aslında yıllar boyu devre kartı olarak kullanılan anakartlar, teknolojinin ilerlemesiyle birlikte başlı başına yeni bir teknolojik ürün halini almıştır. Hal böyle olunca da pek çok bilgisayar markası, bu konuda uzmanlaşmaya başlamıştır.